رای سلطان معظم خسرو خسرونشان

معجزات فتح را بنمود در مشرق عیان

هرکه خواهد تا بداند معجزات فتح او

گو بیا بشنو حدیث زابل و هندوستان

رایت مه پیکرش را مشتری خوانم همی

زانکه هست او بر زمین چون مشتری بر آسمان

ملک و دولت را سعادتهای کلی حاصل است

بر زمین از فتح این بر آسمان از سعد آن

شاه سنجر در فتوح و در ظلفر مقبل ترست

از ملک سلطان و از جغری بک و الب ارسلان

کان سلاطین را چنین رزمی نبود اندر ضمیر

وان بزرگان را چنین فتحی نبود اندرگمان

داستان فتح غزنین را به جان باید شنید

زانکه درگیتی نباشد زین عجب تر داستان

بر در غزنین دلیری های شاه روزگار

کرد منسوخ آنچه رستم کرد در مازندران

خصم ملک ازگربزی صد لشکر آورده به هم

از حد کالنجر و قنوج و سند و مولتان

زنده پیلان پیش آن لشکر تو گفتی ای شگفت

بیش صد دریای جوشان هست ناپیدا کران

شکل پیلان بر زمین چون سایهٔ سیمرغ بود

اندر آن اقلیم گفتی هست سیمرغ آشیان

زان سپاه از هندو و کرد و عرب گفتی مگر

جادوانند از قیاس و ا هر منشان پهلوان

نعرهٔ ایشان همی در بر بلرزانید دل

حملهٔ ایشان همی در تن برنجانید جان

زیر رخت و بار ایشان ناتوانا شد زمین

پیش گیر و دار ایشان ناشکیبا شد زمان

شاه عالم چون به رزم آن سپاه آورد روی

اسبشان را از هزیمت پاردم کرد از عنان

شد به فر او گشاده کشوری در یک نفس

شد به تیغ او شکسته لشکری در یک زمان

وز خدنگ لشکرش چون خانهٔ زنبور شد

بر یلان و زنده پیلان جوشن و برگستوان

یک نفر بسته شده وز بستگی زنها ر خواه

یک نفر خسته شده وز خستگی فریاد خوان

خصم با آه و دریغ افتاده بر راه گریغ

پشت کرده چون کمان و باز افکنده کمان

شاه ما در باغ پیروزی به پیروزی و فتح

بر سریر و گاه محمودی نشسته شادمان

گفته او را دولت عالی که اندر شرق و غرب

تا جهان باشد تو خواهی بود سلطان جهان

وعده و گفتار دولت راست بود از بهر آنک

گشت سلطان سلاطین سنجر کشورستان

او به بلخ است و رسولانند بر درگاه او

ضامن حمل و خراج و طالب امن و امان

شاه کرمان نامهٔ فتحش همی بر سر نهد

عذر خان خواهد همی در پیش او فرزند خان

وان که در غزنین همی برزد به جنگش آستین

بنده وار اکنون همی خواهد که بوسد آستان

در جهان هرگز چو او سلطان کجا باشد دگر

با سلاطین نیک عهد و بر رعیت مهربان

گاه جود و حق گزاری طبع او باد سبک

گاه عفو و بردباری حلم او کوه گران

در پناه دولت او خلق عالم سر به سر

دولت او در پناه کردگار غیب دان

ای جهانداری که بگرفتی به فر بخت خویش

آنچه بگرفتند پیش از تو ملوک باستان

ملک و گنج شایگان آورده ای زیر نگین

شاد و برخوردار باش از ملک وگنج شایگان

گر حقیقت بنگرند از شرق تا اقصای غرب

باغ در باغ است ملک و بوستان در بوستان

بوستان سبز و برومندست و باغ آراسته

زانکه فرت بوستان بانست و عدلت ْ باغبان

گرچه ازگرمی هوای بلخ همچون آتش است

آتشی خواه از قنینه بی شرار و بی دخان

راحت افزایی کز او راحت فزاید روح را

ارغوان رنگی که بر رخ بشکفاند ارغوان

تا به جام اندر بود باشد سبک همچون هوا

چون به کام اندر شود گردد روان همچون روان

از عمل آب حیات و از صفت آب زلال

از نسب آب بهشت و از لقب آب رزان

زهره را با مشتری گویی قران باشد به هم

چون بود بر دست تو ای بی قرین صاحبقران

تا که تو گشتی معز دین و دنیا چون پدر

شد معزی پیش تخت تو جوان بخت و جوان

نو شد اندر روزگار تو معزی را لقب

وین شرف اعقاب او را بس بود تا جاودان

گر زبان باشد قضا را تا بدان گوید سخن

در دعای تو قضا این لفظ راند بر زبان

کای بنای اصل آدم تا فلک پاید بپا

وی شهنشاه معظم تا جهان ماند بمان